İdrar Torbasının (Mesane) yapısı ve fonksiyonu nedir?
İdrar torbası (Mesane), böbreklerde üretilen idrarın biriktiği yerdir. İdrar torbası ile böbrekler arasında üreter denilen bir kanal vardır. İdrar torbasının altında ise idrarın yapıldığı ve erkeklerde penisten, kadınlarda vajinanın hemen üstünden dışarı açılan bir kanal (üretra) bulunur. İdrar torbası erkeklerde bağırsakların önünde bayanlarda ise rahmin altında yer alır. Bu organ kaslardan oluşan içi boş bir topa benzer, yaklaşık boyutu bir portakal kadardır ancak boş olduğunda küçülüp doldukça genişleyen elastik bir yapıya sahiptir. Normal bireylerde mesanede 350 ile 500 ml arasında idrar birikebilir.
Mesane taşları neden oluşur?
Yaygın olarak bilinen bir yanlış, böbrekten düşen taşların idrar torbasında oluşan taşlardan sorumlu olduğudur. Ancak mesane taşlarının %90 dan fazlası mesane içerisinde oluşur ve büyür. Normalde üreterin çapı 5 mm kadardır, mesanenin aşağısında bulunan idrar yaptığımız kanalın (üretra) ise çapı 1 cm kadardır. Dolayısıyla üreterden mesaneye düşen bir taş kolaylıkla idrar torbasındın da dışarı atılabilir. Bu konu iyi anlaşılırsa idrar torbasında neden taş oluştuğu daha iyi anlaşılır. Buradan anlaşılabileceği üzere eğer idrar torbasındaki idrar iyi boşalmıyorsa ve içeride idrar kalıyorsa bu durumda kalan idrarın içindeki kristaller yavaş yavaş dipte çöküp taş haline gelir ve burada giderek büyürler. Bunun en sık sebebi erkek hastalarda ileri yaşta büyüyen prostattır. Bir diğer sebebi idrar torbasının sinir ve kaslarını bozan hastalıklardır. Omurilik yaralanması gibi hastanın belden aşağısının veya tüm vucudunun felç olduğu durumlarda da hastalar idrarını boşaltamaz ve sürekli sonda kullanırlar. Bu hastalarda da taş oluşur.
Mesane taşlarının tek tedavi şekli ameliyat mı?
Mesanede büyüyen bir taşın ilaçla veya kendiliğinden düşmesi pek mümkün olmaz. Dolayısıyla bu hastalara müdahale etmek gerekir. Mesane taşı hastalarının büyük çoğunluğu aynı zamanda prostat büyümesi olan hastalar olduğundan, genellikle bu iki ameliyat beraber yapılır. Yani tek ameliyatta hem mesane taşı alınır hem prostat ameliyatı yapılır. Bu ameliyat hem kapalı hem de açık yöntemlerle yapılabilir. Prostatı olmayan hastalarda ise genellikle kapalı ameliyat tercih edilir. Bir de dışarıdan ses dalgaları ile taş kırma (ESWL) işlemi yapılması da mümkündür ancak, taş mesanede sabit durmadığı için bu cihazla taşı odaklamak zor olabilir.
Kapalı Mesane Taşı Ameliyatı Nasıl Yapılır?
İşlem genel veya spinal (belden uyuşturma) anestezi altında ameliyathane koşullarında yapılır. Kameralı endoskopik aletlerle hastanın idrar yaptığı kanaldan girilerek idrar torbasına ulaşılır. İdrar torbasında görülen taşlar iki farklı aletle kırılabilir. Bir tanesi mekanik kırma yapan (pnömatik), diğeri de lazerle kırma yapan taş kırma cihazlarıdır. Taş çok küçük parçalar haline getirilip yıkama aletleri ile bu endoskopik cihazların içerisinden çıkarılır. Taşları dışarı almak için bu endoskopların içinden geçen ve taşı tutan yakalama aletleri ve basketler bulunur. İşlem sonrası hastaya genellikle bir sonda takılır. Sondanın çekilme süresi ameliyata göre ve beraberinde prostat ameliyatı yaplıp yapılmadığına göre değişir.
Açık Mesane taşı Ameliyatı ne zaman yapılır?
Prostat ameliyatının açık veya kapalı yapılması kararı, prostatın gramına bakılarak verilir. Eğer hastada ameliyat gereken bir prostat büyümesi varsa ve beraberinde büyük bir mesane taşı varsa, bu hastalar genellikle açık ameliyatla tedavi edilir. Bunun dışında mesane taşı için açık ameliyat pek gerekmez.[vc_row bg_type=”grad” bg_grad=”background: -webkit-gradient(linear, left top, left bottom, color-stop(21%, #E3E3E3), color-stop(24%, #E3E3E3));background: -moz-linear-gradient(top,#E3E3E3 21%,#E3E3E3 24%);background: -webkit-linear-gradient(top,#E3E3E3 21%,#E3E3E3 24%);background: -o-linear-gradient(top,#E3E3E3 21%,#E3E3E3 24%);background: -ms-linear-gradient(top,#E3E3E3 21%,#E3E3E3 24%);background: linear-gradient(top,#E3E3E3 21%,#E3E3E3 24%);”][vc_column][vc_custom_heading text=”Randevu & Bilgi”]
