Böbreklerin yapısı ve fonksiyonu nedir?
Böbrekler, insan vücudunda 2 adet büyük bir fasülyeye benzeyen belimizin her iki yanında bulunan ve kanı süzerek idrar üreten organlarımızdır. Bu süzme işlemi ortalama bir insanda günlük 180 litre civarındadır. Bu miktardaki kan her gün böbreklerimizden geçerek vücut için zararlı olan maddelerin idrar yoluyla vücuttan atılması sağlar. Dolayısıyla herbir böbrekte, böbreğe kan getiren bir atardamar, kanı tekrar ana damarlara ve vücuda dönmesini sağlayan bir toplar damar ve süzülen idrarın idrar torbasına taşınması için bir idrar kanalı bulunur.
Üreteropelvik bileşke darlığı (Böbrek Kanalı Darlığı) ne demek?
Böbrek Kanalı Darlığı (Üreteropelvik Bileşke Darlığı) böbreğin çıkışındaki havuzcuk ile idrar yolunun bileşkesinde darlık olmasıdır. Çocuklarda en sık görülen gelişimsel böbrek hastalığıdır. Bu darlık kanalın kendisinden kaynaklanabileceği gibi kanala dışarıdan yapılan basıya da bağlı olarak gelişebilmektedir.
Üreteropelvik bileşke darlığı nasıl tespit edilir?
Genellikle Ultarasonografi ile teşhis konur. Gebelik sırasında yapılan ultrasonlarda anne rahminde saptanan böbrek genişlemelerinin (Antenatal hidronefroz) en sık nedenidir. Ancak ileri yaşlarda da tespit edilebilir. Ultarasondaki bulgu böbrek orta havuzunda (pelvis) genişleme olmasıdır. Böbrekteki şişme hidronefroz olarak adlandırılmaktadır. Bu şişme veya genişlemenin şiddeti ultrason değerlendirmesi ile 1’den 4’e olacak 4 derecede sınıflandırılmıştır.
Bu hastalık ilk saptandığında böbrek üzerindeki hasarın değerlendirilebilmesi için; öncelikle ultrasonda böbrek boyu, havuzcuk çapı, böbreğin etli kısmının kalınlığı, daha sonra ise nükleer tıp tetkikleri (MAG-3 veya DTPA) ile böbreğin kanlanma ve idrarı süzüp havuzcuktan idrar yoluna iletebilme yeteneği araştırılır. Nükleer tıp tetkikleri genellikle doğumdan sonraki 3. ayda yapılır.
Üreteropelvik bileşke darlığı olduğunu nasıl anlarım?
Çocukluk çağında tekrarlayan karın ağrısı, kusma, bulantı, sık idrar yolu enfeksiyonu, idrar renginde koyulaşma ya da kanama olabilir. Yetişkinlerde ise genellikle çok şiddetli olmayan süreklilik arzeden yan ağrısı ve tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu olur, bazen de hiçbir şikayet olmayabilir.
Eğer çocukda yukarıda sayılan şikayetler varsa ultrasonlarında üreteropelvik bileşke darlığı saptanırsa çoğunlukla yakın takip yerine cerrahi girişim önerilir.
Üreteropelvik bileşke darlığı olduğunu nasıl tedavi edilir?
Hastalar böbrekteki sınıflamaya göre takip ve tedavi edilir. Hafif şiddette olan hastaların birçoğu takip sırasında düzelmektedir. Orta şiddette olanlar periyodik takibe alınır ve takiplerde böbrek fonksiyonunda da bozulma yok ise büyük oranda takibe devam edilir. Şiddetli olanlarında büyük kısmı böbrek fonksiyonları kötüye gideceği için ameliyat(piyeloplasti) edilmesi gerekebilmektedir. Takiplerde hidronefrozun şiddetinin artması hastalığın kötüleşmesi anlamına gelmektedir. Böyle hastalara vakit geçirilmeden müdahale edilmelidir.
Cerrahi girişimde altın standart tedavi dar kısmın kesilip çıkartılması ve havuzcuğun tekrar idrar yoluna dikilmesidir. Bu yöntem açık cerrahi ile yapıldığı gibi Laparoskopik olarak da yapılabilir. Her ikisinde de prensip aynıdır, ancak laparoskopik yöntemde neredeyse iz kalmayacak şekilde küçük deliklerden bu ameliyat yapılır. Bu da çocuk yaştaki hastaların ileriki yıllarda giderek büyüyen bir yara izi olmasına engel olur.
Kesilen doku iyileşinceye kadar idrarın çevreye sızmaması için iki ucu J şeklinde olan (DJ Stent) operasyon sırasında bir ucu idrar torbasında bir ucu böbrek havuzcuğunda olmak üzere konulur. Bu stent ameliyat sonrası yaklaşık 1 ay sonra anestezi verilerek çıkarılır. Daha önce bu ameliyatı geçirmiş ancak yeterli başarı sağlanmamış olanlarda ise endoskopik girişimler eğitimli ellerde denenebilir. Tekrar açık ameliyat olması gerek olgular mutlaka tecrübeli hekimlerce tedavi edilmelidir.
[vc_row bg_type=”grad” bg_grad=”background: -webkit-gradient(linear, left top, left bottom, color-stop(21%, #E3E3E3), color-stop(24%, #E3E3E3));background: -moz-linear-gradient(top,#E3E3E3 21%,#E3E3E3 24%);background: -webkit-linear-gradient(top,#E3E3E3 21%,#E3E3E3 24%);background: -o-linear-gradient(top,#E3E3E3 21%,#E3E3E3 24%);background: -ms-linear-gradient(top,#E3E3E3 21%,#E3E3E3 24%);background: linear-gradient(top,#E3E3E3 21%,#E3E3E3 24%);”][vc_column][vc_custom_heading text=”Randevu & Bilgi”]
